In 2024 is het 50 jaar geleden dat de islamitische eredienst erkend werd door de federale overheid. Naar aanleiding van die verjaardag brengt het erfgoedproject Hilal (Arabisch voor ‘wassende maan’) de diversiteit van het moskee-erfgoed in Vlaanderen en Brussel onder de aandacht. Het driejarige project is een initiatief van KADOC, het Documentatie- en Onderzoekscentrum voor Religie, Cultuur en Samenleving. Zij werken daarvoor samen met organisaties van de geloofsgemeenschappen en met lokale en landelijke erfgoedspelers, waaronder de Erfgoedcel Waasland. Via netwerking, expertiseopbouw, kennisdeling en onderzoek wil het project een nieuwe kijk bieden op het veelzijdige erfgoed van moskeeën en moskeegemeenschappen.

Over het project

Religieuze organisaties spelen een belangrijke rol in het leven van geloofsgemeenschappen. Dat geldt ook voor moskeeën, die niet alleen religieuze, maar ook sociaal-culturele functies vervullen voor de diverse moslimgemeenschappen in Vlaanderen en Brussel. Die verschillende functies komen tot uiting in het diverse erfgoed dat het moskeeleven reflecteert. Dat materieel en immaterieel moskee-erfgoed biedt veel potentieel voor samenwerking, maar blijft onderbelicht. De onderlinge contacten tussen de organisaties van de islamitische eredienst en de professionele erfgoedsector zijn relatief beperkt.

Dit driejarig erfgoedproject zal:

• de samenwerking tussen de erfgoedsector en de organisaties van de islamitische eredienst stimuleren;
• met het veelzijdige moskee-erfgoed aan de slag gaan en activiteiten voor een breed publiek uitwerken;
• de diversiteit en geschiedenis van moskeeën en het daarmee verbonden erfgoed in Vlaanderen en Brussel vastleggen en delen;
• onderzoeksactiviteiten presenteren en stimuleren.

De vijftigste verjaardag van de erkenning van de islamitische eredienst in 2024 vormt een mooi momentum om verschillende partners, die elk vanuit een specifieke invalshoek contacten (willen) onderhouden met moskeeën, bij elkaar te brengen en expertise uit te wisselen. Netwerking en samenwerking bieden een grote meerwaarde voor de betrokken partners. De erfgoedsector experimenteert met het moskee-erfgoed en vergroot zijn potentieel doelpubliek, maar ook de geloofsgemeenschappen zijn gebaat bij contacten met erfgoedactoren die verschillende diensten aanbieden: ondersteuning bij het behoud en beheer van het erfgoed, organisatie van vormingen, ondersteuning bij publiekswerking of doorverwijzing naar subsidielijnen die voor moskeeën vaak onder de radar blijven.

Op korte termijn zal het Hilāl-project uiteenlopende resultaten opleveren: een  erfgoedpublicatie, een moskeegids, oral history-trajecten, tentoonstellingen, geleide bezoeken en filmscreenings. Met de organisatie van academische lezingen zet het project voorbereidende stappen naar een wetenschappelijk publicatie.

Meer info vind je op de projectpagina van KADOC.

De partners

Naast de Erfgoedcel Waasland werkt KADOC samen met PARCUM, MAS, Herita, EMB, Erfgoedcel Brugge, Zender, Erfgoedcel Rivier&Land, Stuifzand, Erfgoedcel Leuven, Erfgoedcel Dijk92, Erfgoedcel Brussel, Erfgoedlab Antwerpen, Erfgoedcel Denderland en Erfgoedcel ECRU.